Uzunköprü´nün 15 nci yüzyılda II. Murat tarafından Rumeli´de ” ERGENE ŞEHRİ” adı ile kurulan ilk Türk Kenti olduğunu biliyor muydunuz?
ERGENE (Uzunköprü) KENTİNİN KURULUŞU
Adını eşsiz köprüsünden alan Uzunköprü, Sultan II.Murat tarafından ERGENE kenti adı ile kuruldu. Ergene Kentinin kuruluşu, Mehmet Neşri kitabı Cihannüma adlı tarihinde (S-160) şöyle ifade edilir;Ergene
” Ol köprünün iki başını mamur itdürüp bir tarafına ERGENE nam bir latif kasaba kondurup, bir yüce imaret yaptırdı. Andan o vakit ki imaret yürüdü. Sultan Murat Edirne´den bilginleri ve yoksulları toplayıp, getirtip, şölen edip, akçeler ve filoriler üleştirip, önce aşını kendi eliyle üleştirdi. Mumlarını kendi yaktı. Ve yapan mimara hilatlar giydirdi. Çiftlikler bağışladı. Ol kasabanın halkını avarızdan muaf ve müsellem kıldı.”
Sultan II.Murat´ın kurdurduğu bu yeni ERGENE kenti, Rumeli yakasında kurulan ilk Türk kentidir.
Kuruluş biçimine baktığımızda, Orta Asya´daki Türk kentleri strüktürü özelliklerini içermektedir.
Doğan KUBAN; sanat tarihimizin sorunları adlı kitabında (S.121) Buhara, Belh, Yarkent, ve Semerkant gibi türk kentlerinde kentsel yapıyı oluşturan üç ana unsur tespit etmiştir.
Şehrinsa2.muratl;Kentin merkezini oluşturur. Yöneticiler, ibadethaneler ve aristokratların oturduğu bölüm.
Rabat ; Ticaret yapanlar, alışveriş yerleri ve esnaflar, Birun; Bu bölümde, toprağı işleyerek geçimlerini sağlayan insanlar ikamet ediyordu. Bu bölümlere dış mahalleler deniliyordu.
Tayyip GÖKBİLGİN; Edirne Paşa Livası yapıtındaki Ergene vakfı bölümünde (S.217), günümüzdeki Muradiye, Rıza Efendi ve Halisehatun mahallelerinin, Ergene kentinin merkezini oluşturduğunu ve mahallerde Şehristan gibi, cami, imaret ve kent yöneticilerinin oturduğunu ifade etmektedir.
Mehmet HEMDEBİ; solak zade tarihi adlı yapıtında (S.189), ” Köprünün bir başında bir kasaba ve bir başında da büyük bir köy kondurmuşlardı. Buyrultuları ile bu kasabaya etraftan zengin, güçlü ve çalışkan halk getirtilip tüccarlar yerleştirilmiş ve rahat bir yaşam sürmeleri sağlandı” şeklinde ifade etmektedir.
Ali MUSTAFA; Künh ül-Ahbar adlı yazma tarihinde, ” Vaktaki binasın tamam ettiler, yüce huzurlarına masrafın bildirdiler, Buyrultuları ile köprünün iki ucunda iki kasaba kuruldu. Etraftan zengin, güçlü halk sürülüp, ticaret erbabı için dükkanlar ve iş yerleri yaratılıp, ol iki kasabada iskanları emrolundu.” Şeklinde ifade etmektedir.
Yukarıdaki kaynaklarda ifade edildiği gibi Ergene kasabasına zengin, güçlü ve çalışkan halk, çevredeki Türk köylerinden toplanarak yerleştirilmiştir. Ali YAVUZ
